rediff.com
24 qX$k¡çbf, 2002 
   lp¡d`¡S> | h^y kdpQpfp¡ | qfqX$a õ`¡íeg | Adv$phpv$ õ`¡rieg
  Ap`_p¡ Arcâpe 
    rhi¡j hp„Q_
 

`l¡gy„ kyM
lpõef„N
dyhuV$pBd
NyS>fps A¡Vy$T¡X$
NyS>fpsdp„ tlkp
kyfs õ`¡rieg
fpS>L$p¡V$ kdpQpf
Adv$phpv$ õ`¡rieg
L$ÃR>_p kdpQpf
ap¡V$p¡N¡gfu
Aep¡Ýep rhhpv$
TV$`V$ fkp¡C
õV$p¡fuV$pBd
râe qfqX$a
dyipefp¡
L$p¡grdõV
d__
Ap„ep„ b^p...
NyS>fps_y„ Of¡Ï„
Æhk©rô$
A\®L$pfZ
`pZukdõep
qfqX$a X$pefu
c|L„$`rhi¡j
k¡¼k L$p¡_®f
srbes
NTg f¡X$u-f¡L$_f
NyãsNy
^„^p`pZu
rbT_¡kbps¢
i¡fbÅf L$p¥cp„X$
eyV$uApB L$p¥cp„X$
`ep®hfZ
Anfp
dps©h„v$_p
r\e¡V$f
oprshpv$
_pdphrg
R>¡ëgp„ 50 hjp£dp„
hpsp®
g¡M rhi¡j
rQëgf
W¡$W$ NyS>fps
dõsu BT dõV$
lkpefp¡
lkNyëgp„
Ap`Z¡ klz
v¡$iuAp¡_y„ Ad¡qfL$p
cpfs-`pL$ d„ÓZp
L$píduf_u kdõep
k„fnZ L$p¥cp„X$
k„kv$ `f lzdgp¡
spg¡bp_ `f sfp`
Ad¡qfL$p `f lzdgp¡
qfqX$a õ`¡íeg
_¡V$NpBX$
dygpL$ps
d„Ngpô$L$
qfqX$ad¡mp¡
X$ped„X$qL„$N cfs ipl
hufà`_ rhi¡j
L$fyZpr_r^_u ^f`L$X$
2000_y„ Mpk



Tips to Search  


AÞe NyS>fpsu kpBV$
S>d_pbl¡_, X²$pBhf_u tS>v$Nu A_¡ ApB_p

dpr_su `fdpf, Adv$phpv$

cpfs kfL$pf_p dp_hk„kp^_ rhcpN_p âp¥Y$rinZ MpspA¡ "ApB_p' _pd_u rkqfeg b_phhp_y„ iê$ L$ey¯ R>¡. Å¡L¡$ rkqfeg b_phhu L„$C _hu hps _\u, `Z Ap rkqfeg A¡L$ A¡hu ÷u_u L$\p R>¡, S>¡Z¡ `yfyjp¡_p hQ®õhhpmp„ n¡Óp¡dp„ `p¡sp_y„ õ\p_ b_pìey„ R>¡. NyS>fps õV¡$V$ V²$pÞk`p¡V®$ L$p¡`p£f¡i_dp„ bk X²$pBhf sfuL¡$ L$pd L$fsp„ S>d_pbl¡__p A\pN `qfîd A_¡ k„Oj®_u hps Ap rkqfegdp„ R>¡.

S>d_pbl¡__p„ dpspr`sp d|m Dv¡$`yf, _p\Üpfp_p„ hs_u; `f„sy S>d_pbl¡__p¡ S>Þd kyfsdp„ 1948dp„ \ep¡ lsp¡. r`sp_¡ f¡qX$ep¡_u A¡S>Þku lsu. dÝedhN} A_¡ kyMu L$lu iL$pe s¡hp¡ `qfhpf. `Z S>d_pbl¡__u tS>v$Nudp„ s¡Ap¡ dpÓ R> drl_p_p lsp„ Ðepf\u S> k„Oj®_u iê$Aps \C lsu. R> drl_p_p„ lsp„ Ðepf¡ S> s¡d_u dpspA¡ buSy>„ Of L$ey¯. Å¡L¡$ s¡d_p r`spA¡ A¡L$ Apv$i® r`sp sfuL¡$ afS> bÅhhp buÅ„ gÁ_ L$ep® hNf dpÓ S>d_pbl¡__p DR>¡f_¡ S> s¡d_y„ gÿe b_pìey„. R>sp„ k„Ly$rQs kdpS>_¡ L$pfZ¡ S>d_pbl¡_ dpÓ kps ^p¡fZ ky^u S> cZu i¼ep„.

dp _ lp¡hp\u Ofdp„ L$pL$u_y„ hQ®õh h^pf¡ Qpgsy„. Ap\u 18 hj£ S>d_pbl¡__¡ `fZphu v¡$hpep„. s¡d_p `rs ^_kyMcpC S>d_pbl¡_ L$fsp„ Ap¡Ry>„ cZ¡gp A_¡ `qfhpf `Z Nfub. `Z S>d_pbl¡_¡ A¡_¡ `p¡sp_p _kub sfuL¡$ õhuL$pfu gu^y„.

^_kyMcpC Apbpv$ X¡$fudp„ l¡ë`f sfuL¡$ L$pd L$fsp„. s¡ kde¡ (1965)dp„ s¡d_¡ ÓZ ê$r`ep bpf Ap_p fp¡S> dmsp„. gÁ_ bpv$ R> hj®_p Npmpdp„ S>d_pbl¡_ ÓZ bpmL$p¡_p„ dp bÞep„. 1971dp„ s¡d_p `rs l¡ë`fdp„\u X²$pBhf bÞep Ðepf¡ S>d_pbl¡__u Myiu_p¡ `pf _ füp¡. s¡dZ¡ rhQpey¯ L¡$ Ap Apr\®L$ c]kdp„\u fpls dmi¡ A_¡ bpmL$p¡_p¡ kpfp¡ DR>¡f L$fu iL$uiy„, `Z s¡d_¡ ¼ep„ Mbf lsu L¡$ s¡d_p `rs_¡ dm¡gu Ap sL$ s¡d_y„ Æh_ S> bv$gu L$pY$i¡. X²$pBhf bÞep `R>u ^_kyMcpC Mfpb kp¡bs¡ hmÁep. Ofdp„ rbgLy$g Ýep_ _ Ap`sp„ A_¡ Of Qgphhp `|fsp `¥kp `Z _ v¡$sp. S>d_pbl¡__u b^u ApipAp¡ `f `pZu afu Ney„.

`Z S>d_pbl¡_ lspi \C_¡ b¡ku fl¡hphpmp„ _lp¡sp„. s¡d_¡ rhQpf Apìep¡ L¡$ `rs NpX$u Qgphu iL¡$ sp¡ lz„ L¡$d _l]? s¡dZ¡ `p¡sp_p d__u BÃR>p `rs kdn ìe¼s L$fu. Apr\®L$ fus¡ dv$v$ê` \i¡ A¡ ApipA¡ ^_kyMcpCA¡ s¡d_¡ NpX$u iuMhhp_u s¥epfu bsphu.

1975_y„ hj® drlgp hj® sfuL¡$ Ål¡f \ey„. Ap S> hj£ S>d_pbl¡_ X²$pBhf `rs `pk¡ 12 ìlug_y„ rdëL$ V¡$ÞL$f Qgphsp„ iu¿ep„ A_¡ gpBkÞk gu^y„. s¡ `R>u ApÐdrhðpk kp\¡ s¡Ap¡ "k¡hp'_p õ\p`L$ Bgpbl¡_ cË$ A_¡ A¡k.V$u. L$p¡`p£f¡i__p bp¡X®$ Ap¡a qX$f¡¼V$f Afthv$cpC byQ_¡ dþep. s¡ S> hj£ s¡d_¡ bk V²$peg dpV¡$ bp¡gphpep„ A_¡ s¡d_¡ A¡k.V$u. X²$pBhf sfuL¡$ _p¡L$fu dmu. NyS>fpsdp„ AÐepf¡ S>d_pbl¡_ A¡L$ A_¡ dpÓ A¡L$ S> drlgp X²$pBhf R>¡.

S>d_pbl¡_¡ A¡k.V$u.dp„ _p¡L$fu gu^u s¡ hMs¡ X²$pBhf_y„ L$pd _uQgu L$np_y„ NZpsy„ A_¡ s¡dp„e hmu Ap sp¡ ÷u. S>d_pbl¡_ L$l¡ R>¡, ""÷u sp¡ iy„...! kpfp Of_p R>p¡L$fpAp¡ `Z Ap ìehkpedp„ Å¡hp _ dm¡. `Z S>¡_p„ bpmL$p¡_p `¡V$dp„ fp¡V$gu S>su _ lp¡e s¡d_u dp b^p„ L$pd A_¡ Å¡Mdp¡ dpV¡$ s¥epf \C Åe R>¡.''

kpfu L$pdNufu_¡ gu^¡ S>d_pbl¡__¡ X²$pBhf sfuL¡$ kpfu _pd_p dmu flu lsu. 1977dp„ S>d_pbl¡_\u bk Qgphsp„ MpqX$ep rhõspfdp„ A¡L$ kpBL$g_¡ V$½$f hpNu NC. s¡ blp_¡ s¡d_¡ qX$krdk L$fhpdp„ Apìep„. s¡d_p ds dyS>b kpBL$ghpmp_¡ Mpk CÅ \C _ lsu, `f„sy jX¹$e„Ó L„$CL$ Sy>vy„$ S> lsy„. s¡d_u S>ÁepA¡ buÅ L$p¡C_¡ _p¡L$fu Ap`hu lsu. Ap S> Afkpdp„ s¡d_p `rs_p¡ `Z AL$õdps \sp„ s¡d_¡ kõ`¡ÞX$ L$fhpdp„ Apìep. S>d_pbl¡_¡ `p¡sp_u _p¡L$fu `pR>u d¡mhhp g¡bf L$p¡V®$dp„ L¡$k Qpgy L$ep£, `f„sy QyL$pv$p¡ _ Aph¡ Ðep„ ky^u iy„?

Ofdp„ L$p¡C S> AphL$ _ flu A¡V$g¡ s¡dZ¡ Apbpv$ X¡$fu `pk¡ S> `p__p¡ Nëgp¡ Mp¡ëep¡. Ap L$pd `Z A¡L$ ÷u dpV¡$ AOfy„ S> lsy„. S>d_pbl¡_ Nëgp¡ Qgph¡ A_¡ s¡d_p¡ dp¡V$p¡ v$uL$fp¡ A¡k.V$u. õV¡$ÞX$ `f rQ½$u, Np¡muAp¡ h¡Q¡ A_¡ s¡d_p `rs ApMp¡ qv$hk v$pê$_p ìek_dp„ rhsph¡.

Apd _¡ Apd gNcN Qpf hj® Qpëey„. `R>u s¡dZ¡ fp¡X$ D`f Ecp„ flu L$pd L$fhp L$fsp„ A¡k.V$u. kp\¡ kdp^p_ L$ey¯ A_¡ afu\u _p¡L$fu Qpgy L$fu. Å¡L¡$ s¡d_p `pR>gp„ hjp£_u _p¡L$fu_p gpcp¡ L$p`u g¡hpdp„ A_¡ s¡d_¡ N„v$p `pZu_u kyA¡T V¡$ÞL$f Qgphhp Ap`hpdp„ Aphu. S>¡_u bpSy>dp„ A¡L$ k¡L$ÞX$ `f Ecy„ flu iL$psy„ _l] A¡hy„ V¡$ÞL$f Qgphhpdp„ `Z S>d_pbl¡_¡ bpf hj® L$pY$ép„. d¼kv$ dpÓ A¡L$ S>- bpmL$p¡_p¡ DR>¡f. ÓZ¡e bpmL$p¡_¡ 5,7 A_¡ 9 ^p¡fZ ky^u cZpìep„.

1990dp„ s¡d_p `rs_y„ d©Ðey \ey„. S>d_pbl¡_¡ V¡$ÞL$f gC_¡ v$l¡Npd A_¡ kpZ„v$ X¡$`p¡dp„ S>hy„ `X$sy„, `Z `rs_p d©Ðey `R>u bpmL$p¡ `f Ýep_ fl¡ s¡ dpV¡$ s¡dZ¡ Adv$phpv$ V²$pÞkaf gu^u A_¡ dpgkpdp__u V²$L$ Qgphhp_y„ iê$ L$ey¯. Apd _¡ Apd kde hussp¡ Nep¡. 1998dp„ s¡d_u srbes bNX$u. Okpfp_¡ gu^¡ qL$X$_udp„ `fy„ \ey„ S>¡_u v$hp lÆ `Z Qpgy R>¡. cpf¡ hpl_ Qgphhy„ kl¡gy„ sp¡ _\u S>, srbes_¡ L$pfZ¡ s¡dZ¡ _p_p„ hpl_ Qgphhp dpV¡$ AfÆ L$fu. A_¡ L$p¡`p£f¡i_¡ s¡d_¡ _p_u NpX$u Qgphhp Ap`u. lpg s¡Ap¡ c„X$pf Ar^L$pfu_u NpX$u Qgph¡ R>¡. ApV$gy„ Ap¡Ry>„ lsy„ Ðep„ _h¡çbf, 2001dp„ s¡d_p dp¡V$p v$uL$fp_y„ AL$õdpsdp„ d©Ðey \ey„ A_¡ s¡_p„ bpmL$p¡_u S>hpbv$pfu `Z S>d_pbl¡_ `f Aphu `X$u.

S>d_pbl¡_ L$l¡ R>¡, ""dpfu kp\¡ OZp¡ AÞepe \ep¡ R>¡. `Z d¢ sp¡ dpfp L$pd_¡ S> Þepe Ap`hp_p¡ âeÐ_ L$ep£ R>¡. Ap ìehkpedp„ Aphsp„ `l¡gp„ S> d_¡ Mbf lsu L¡$ A¡L$ ÷u dpV¡$ Ap L$pddp„ kam \hy„ kfm _\u. d¢ dpfp„ bpmL$p¡ Mpsf L$pd_¡ S> Æh__p¡ Ýe¡e dpÞep¡ R>¡. d_¡ rhðpk R>¡ L¡$ dpfu L$v$f \i¡.''

S>d_pbl¡_ S>¡hu A_¡L$ îdÆhu bl¡_p¡ Mydpfu\u Æhhp dpV¡$ sØ_ _hp A_¡ dyíL¡$gcep® ìehkpedp„ T„`gph¡ R>¡. s¡dp„ Aphsu A_¡L$ sL$guap¡_p¡ kpd_p¡ L$f¡ R>¡. dp¡V¡$ cpN¡ L$pfZ A¡V$gy„ S> lp¡e R>¡ L¡$ `p¡s¡ A¡L$ ÷u R>¡ A_¡ s¡_¡ s¡_p Ly$Vy„$b_p NyS>fp__u tQsp lp¡e R>¡. `p¡sp_p ApÐdrhðpk A_¡ AX$N îÙp_¡ L$pfZ¡ s¡ Ýe¡e ky^u `lp¢Q¡ R>¡ A_¡ Brslpkdp„ _pd L$fu Åe R>¡.


dyhuV$pBd : d¡dfu qfìey dygpL$ps ap¡V$p¡ auQf rhïg¡jZ kdpQpf QQp® B^f D^f L$u N`k` Q¡V$ Arcâpe rhhpv$
rediff.com
  © 2002 rediff.com India Limited. All Rights Reserved. Disclaimer